PHẠM TỘI DO THI HÀNH MỆNH LỆNH CỦA NGƯỜI CHỈ HUY HOẶC

CỦA CẤP TRÊN CÓ PHẠM TỘI KHÔNG?

Căn cứ theo quy định tại Điều 26 Bộ luật hình sự 2015:

 “Người thực hiện hành vi gây thiệt hại trong khi thi hành mệnh lệnh của người chỉ huy hoặc của cấp trên trong lực lượng vũ trang nhân dân để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh nếu đã thực hiện đầy đủ quy trình báo cáo người ra mệnh lệnh, nhưng người ra mệnh lệnh vẫn yêu cầu chấp hành mệnh lệnh đó, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Trong trường hợp này người ra mệnh lệnh phải chịu trách nhiệm hình sự”. 

Quy định này không áp dụng đối với trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 421, khoản 2 Điều 422 và khoản 2 Điều 423 của Bộ luật này (Đó là những trường hợp phạm tội do bị ép buộc hoặc do thi hành mệnh lệnh của cấp trên trong các tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược, tội chống loài người và tội phạm chiến tranh).

Loại trừ trách nhiệm hình sự của người phải thi hành mệnh lệnh của người chỉ huy hoặc của cấp trên chỉ trong phạm vi của lực lượng vũ trang nhân dân (Quân đội nhân dân và Công an nhân dân) và chỉ trong trường hợp thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Điều luật này không điều chỉnh đối với các lĩnh vực khác mặc dù trong thực tiễn có thể xảy ra việc chấp hành mệnh lệnh của người chỉ huy hoặc cấp trên gây thiệt hại.

Như vậy, người thi hành mệnh lệnh của người chỉ huy hoặc của cấp trên chỉ không phải chịu trách nhiệm hình sự nếu đã thực hiện đầy đủ quy trình báo cáo với người ra mệnh lệnh nhưng không được chấp nhận và vẫn phải thực hiện mệnh lệnh không đúng đó, gây thiệt hại.

Để đề cao trách nhiệm của người chỉ huy hoặc cấp trên khi ra mệnh lệnh, điều luật quy định trách nhiệm hình sự của người ra mệnh lệnh gây thiệt hại. Điều luật không quy định thiệt hại ở mức độ nào thì người ra mệnh lệnh phải chịu trách nhiệm hình sự mà cứ gây ra thiệt hại là phải chịu trách nhiệm hình sự. Quy định này có phần quá khắt khe và không thực tế khi thiệt hại xảy ra không lớn, thậm chí không đáng kể.

ĐOÀN LUẬT SƯ TP HÀ NỘI - CÔNG TY LUẬT HÙNG BÁCH

Hotline: 0983.449.828 (Zalo)

Email: Luatsutoandan@gmail.com