THỜI ĐIỂM MỞ THỪA KẾ LÀ GÌ? Ý NGHĨA CỦA THỜI ĐIỂM MỞ THỪA KẾ?

“Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết”. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế và những người liên quan đến di sản thừa kế. Một người đã chết có thể được hiểu theo hai nghĩa là chết về mặt sinh học và chết về mặt pháp lý. Do vậy, tùy từng trường hợp mà thời điểm mở thừa kế có thể được xác định theo ngày, tháng, năm hoặc được xác định chính xác đến giờ, phút cụ thể.  

   Trong trường hợp một người chết về mặt sinh học như ốm chết, tai nạn,…thì thời điểm người đó chết sẽ căn cứ vào giấy báo tử hoặc giấy tờ khác thay thế. Ví dụ như giấy báo tử do Ủy ban nhân dân cấp xã cấp nơi người đó chết trong trường hợp chết thông thường;do Thủ trưởng cơ sở y tế cấp giấy báo tử đối với người chết tại cơ sở y tế; hay văn bản xác nhận của cơ quan công an hoặc kết quả giám định của cơ quan giám định pháp y đối với người chết trên phương tiện giao thông, chết do tai nạn, bị giết,…

   Trong trường hợp một người bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày Tòa án xác định người đó chết. Nếu không xác định được ngày chết của người bị tuyên bố chết thì tùy từng trường hợp Tòa án sẽ xác định theo Khoản 1 – Điều 71BLDS 2015. Theo đó người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong trường hợp sau đây:
    - Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

   - Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

    - Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

   - Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết. Thời hạn 05 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

   Việc xác định thời điểm mở thừa kế có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định di sản thừa kế. Kể từ thời điểm mở thừa kế, các quyền tài sản của người chết được chuyển cho những người thừa kế. Trên thực tế có những trường hợp thời điểm chia di sản thừa kế được tiến hành sau một khoảng thời gian thời điểm mở thừa kế nên khó tránh khỏi việc di sản có sự biến động, mất đi hay tăng thêm giá trị so với giá trị ban đầu. Nên việc xác định thời điểm mở thừa kế sẽ là mốc thời gian để xác định trách nhiệm của người gây thiệt hại hoặc xác định rõ số di sản cần chia.

ĐOÀN LUẬT SƯ TP HÀ NỘI - CÔNG TY LUẬT HÙNG BÁCH

Hotline: 0969.449.828

Email: Luatsutoandan@gmail.com