ĐANG PHẠM TỘI NHƯNG DỪNG LẠI THÌ CÓ PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ HAY KHÔNG?

Một người có hành vi phạm tội nhưng không thực hiện tội phạm đến cùng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau: có thể bị người khác phát hiện, ngăn cản không thể tiếp tục thực hiện hoặc cũng có thể đang thực hiện nhưng thấy hối hận về hành động của mình mà dừng lại... vì vậy với mỗi trường hợp cụ thể mà pháp luật sẽ có những quy định phù hợp.

Nếu người cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này (Điều 15 BLHS 2015). 

Ở một góc độ khác, nếu người phạm tội tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng mà không có bất cứ điều gì ngăn cản thì sẽ được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm. Tuy nhiên, hành vi thực tế đã thực hiện có đủ yếu tố cấu thành của một tội khác thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này (Điều 16 BLHS 2015). 

Với quy định nêu trên, người có hành vi phạm tội nhwung không thực hiện tội phạm đến cùng mà được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm khi thoả mãn những điều kiện sau đây:

Thứ nhất: Điều kiện khách quan là không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản. Điều kiện này đòi hỏi người phạm tội đang còn điều kiện thực hiện tội phạm như công cụ, phương tiện phạm tội có hiệu nghiệm, người phạm tội không bị phát hiện hoặc điều kiện thuận lợi khác để thực hiện tội phạm trót lọt. Việc chấm dứt tội phạm xảy ra ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc ở giai đoạn phạm tội chưa đạt, chưa hoàn thành. Có nghĩa là, người phạm tội mới tìm công cụ, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc chưa thực hiện hết các hành vi khách quan được quy định trong cấu thành tội phạm, do vậy hậu quả của tội phạm chưa xảy ra cho xã hội. Lúc này, người phạm tội không thực hiện tội phạm nữa, là điều kiện tiên quyết của tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. 

Thứ hai: Điều kiện chủ quan là người phạm tội phải chấm dứt việc phạm tội một cách tự nguyện và dứt khoát, triệt để. Sự chấm dứt hành vi phạm tội dứt khoát thể hiện ở việc từ bỏ hẳn, chấm dứt hẳn tội phạm. Trường hợp người phạm tội chỉ chấm dứt tạm thời, chờ thời cơ thuận lợi lại tiếp tục phạm tội không được coi là dứt khoát. Người phạm tội phải tự mình chấm dứt hành vi phạm tội, việc chấm dứt hoàn toàn tự nguyện, tự giác chứ không phải vì lý do bị ngăn cản. Pháp luật không quy định nguyên nhân dân đến chấm dứt tội phạm, do vậy người phạm tội có thể chấm dứt hành vi phạm tội bởi bất kỳ nguyên nhân nào như thương người bị hại, sợ trừng phạt, hối hận....

ĐOÀN LUẬT SƯ TP HÀ NỘI - CÔNG TY LUẬT HÙNG BÁCH

Hotline: 0983.449.828 (Zalo)

Email: Luatsutoandan@gmail.com