Tội hiếp dâm theo quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự 2015

TỘI HIẾP DÂM THEO QUY ĐỊNH TẠI ĐIỀU 141 BỘ LUẬT HÌNH SỰ 2015

Thưa Luật sư! Xin Luật sư phân tích cho tôi các dấu hiệu của tội hiếp dâm theo quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 về các dấu hiệu pháp lý và hình phạt tù cao nhất đối với tội hiếp dâm là bao nhiêu năm tù?

Luật Toàn Dân - Công ty Luật Hùng Bách xin gửi lời chào tới bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi tới công ty. Với câu hỏi: TỘI HIẾP DÂM THEO QUY ĐỊNH TẠI ĐIỀU 141 BỘ LUẬT HÌNH SỰ 2015, Luật sư của công ty xin được phân tích như sau: 

Tội hiếp dâm được quy định là “hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc dùng các thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dụng khác với nạn nhân trái ý muốn của họ.”

I. Dấu hiệu pháp lí

Về chủ thể của tội phạm , theo quan niệm truyền thống cùng thực tiễn xét xử thì chủ thể của tội hiếp dâm chỉ có thể là nam giới. Nữ giới chỉ có thể tham gia trong vụ đồng phạm hiếp dâm với vai trò là người xúi giục, người giúp sức hay người tổ chức. Quan điểm này có thể được thay đổi nhưng hiện tại, căn cứ Bản tổng kết số 329/H32 ngày 11/5/1967 của TANDTC, hành vi giao cấu ở tội hiếp dâm được giải thích và nếu theo hướng giải thích này thì chủ thể thực hiện hành vi giao cấu ở tội hiếp dâm chỉ có thể là nam giới. 

Về mặt khác quan của tội phạm, hành vi khách quan của tội này được quy định là hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác với nạn nhân một cách trái ý muốn của họ bẳng thù đoạn dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được hoặc bằng thủ đoạn khác. Như vậy, để cấu thành tội danh này đòi hỏi có hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác với nạn nhân. Trong đó, hành vi giao cấu là dạng hành vi thông thường của hành vi quan hệ tình dục (hành vi đưa bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ), ngoài ra còn có một số hành vi quan hệ tình dục khác. Đây là điểm mới của BLHS 2015 nên cho tới hiện tại vẫn chưa có văn bản hướng dẫn, giải thích cụ thể những hành vi nào được coi là hành vi quan hệ tình dục khác. Điểm quan trọng là những hành vi này được thực hiện trái với ý muốn của nạn nhân – nghĩa là, nạn nhân không chấp nhận hoặc không có ý muốn vì họ đang trong tình trạng không thể biểu lộ được ý chí. Việc biểu lộ ý chí nhất định phải diễn ra trước thời điểm hành vi giao cấu, sau hoặc trong thời điểm đó thì sẽ không được chấp nhận. 

Những thủ đoạn để thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác bao gồm dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân và các thủ đoạn khác. Thủ đoạn dùng vũ lực là thủ đoạn dùng sức mạnh vật chất đè bẹp sự kháng cự của nạ nhân chống lại hành vi của người phạm tội như xô ngã, giữ, bóp cổ nạn nhân...Thủ đoạn de dọa dùng vũ lực là thủ đoạn làm ý chí của nạn nhân bị tê liệt không chống lại hành vi của người phạm tội như dọa giết, dọa gây thương tích cho nạn nhân. Lợi dùng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân là thủ đoạn lợi dụng nạn nhân vì lí do nào đó không thể chống lại hành vi của người phạm tội như đang ốm đau. Thủ đoạn khác ở đây là những thủ đoạn ngoài những thủ đoạn kể trên, nó có thể là lợi dụng tình trạng say rượu nặng hoặc bệnh tâm thần. Tình trạng này có thể do chính người phạm tội gây ra hoặc không. Ví dụ: chủ động cho nạn nhân uống rượu say hoặc đánh thuốc mê để thực hiện hành vi giao cấu với họ.

Về măt chủ quan của tội phạm: lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý. Người phạm tội biết hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục của mình là trái ý muốn nạn nhân nhưng vẫn mong muốn thực hiện hành vi đó bằng một trong những thủ đoạn nói trên. 

II. Hình phạt 

Điều luật quy định 03 khung hình phạt chính và 01 khung hình phạt bổ sung. Khung hình phạt cơ bản có mức phạt tù từ 02 đến 07 năm được quy định cho trường hợp nạn nhân đủ 18 tuổi trở lên; đối với nạn nhân từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, khung hình phạt cơ bản có mức phạt tù từ 05 năm tù đến 10 năm tù. 

Khung hình phạt tăng nặn thứ nhất có mức phạt tù từ 07 năm đến 15 năm quy định cho trường hợp phạm tội có một trong các tình tiết sau: 

  • Có tổ chức: đây là trường hợp đồng phạm hiếp dâm ở hình thức có tổ chức. 

  • Phạm tội đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm socs, giáo dục, chữa bênh: đây là trường hợp phạm tội mà giữa người phạm tội và nạn nhân có quan hệ đặc biệt với nhau. Trong đó, người phạm tội là người có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho nạn nhân. 

  • Nhiều người hiếp dâm một người: đây là trường hợp đồng phạm hiếp dâm trong đó có nhiều người có hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác với cùng một nạn nhân. 

  • Phạm tội 02 lần trở lên

  • Phạm tội đối với 02 người trở lên 

  • Phạm tội có tính chất loạn luận: Đây là trường hợp giữa người phạm tội và nạn nhân có quan hệ cùng dòng máu về trực hệ hoặc có quan hệ là anh chị em cùng cha mẹ, anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha. 

  • Phạm tội làm nạn nhân có thai 

  • Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%; 

  • Tái phạm nguy hiểm;

Khung hình phạt tăng nặng thứ hai có mức phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân được quy định cho trường hợp phạm tội có một trong các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng sau: 

  • Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hanh vi của nạ nhân mà tỉ lệ tổn thương cơ thể là 61% trơ rleen 

  • Người phạm tội biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội

  • Làm nạn nhân chết hoặc tự sát: đối với hậu quả chết hoặc tự sát người phạm tội có lỗi vô ý vì không thể thấy trước hậu quả này có thể xảy ra. Trong trường hợp người phạm tội có lỗi cố ý với hậu quả này thì hành vi của họ sẽ cấu thành tội giết người quy định tại điều 123 BLHS

Khung hình phạt bổ sung được quy định (có thể được áp dụng) là: cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. 

ĐOÀN LUẬT SƯ TP HÀ NỘI - CÔNG TY LUẬT HÙNG BÁCH

Hotline: 0969.449.828 (Zalo)

Email: Luatsutoandan@gmail.com